Orion » Specials » Lever en galwegen

Lever en gal – een ingewikkeld samenspel

Lever en gal – een ingewikkeld samenspel De lever (hepar) is het grootste orgaan in de buikholte, weegt ongeveer 1,5 kilo en bevat zo'n 900 ml bloed. Een belangrijke functie van de lever is de productie van gal, die cruciaal is voor onder andere de vertering van vetten. Minder bekend is dat de lever een grote warmtebron is dankzij de vele stofwisselingsprocessen die er plaatsvinden. Het regeneratievermogen van de lever is zeer groot. Tal van stoffen worden er omgezet of aangemaakt. Hoewel cholesterol een negatief imago heeft, en debet is aan de vorming van galstenen, is deze stof belangrijk voor bijvoorbeeld de aanmaak van hormonen.

Inhoud


De lever – een fascinerende energiecentrale

Aan superlatieven geen gebrek als het om de lever (hepar) gaat. De functie van dit grote orgaan in de rechter bovenbuikholte is zeer samengesteld en omvat onder andere de bouw en afbraak van eiwitten, het onschadelijk maken van gifstoffen en de opslag van onder meer vitaminen en mineralen.

Ligging van de lever / Bron: FloNight / Solarcaine, Wikimedia Commons (Publiek domein)Ligging van de lever / Bron: FloNight / Solarcaine, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Bloedreservoir
De leverkwabjes vervullen daarin een kardinale rol. Ze zijn ongeveer 1 mm in doorsnede en vormen het feitelijke leverweefsel. Met in totaal ongeveer een liter bloed is de lever een bloedreservoir en een fascinerende energiecentrale die zorgt draagt voor het goed functioneren van talrijke stofwisselingsprocessen.

Gal en spijsvertering

In het ingewikkelde samenspel tussen de lever en de spijsvertering speelt gal een grote rol. In de lever wordt dagelijks ongeveer een halve liter van deze vloeistof geproduceerd, vervolgens afgegeven aan de twaalfvingerige darm en bij een 'overproductie' opgeslagen in de galblaas. Gal is belangrijk voor de vetvertering.

Cholesterol en gal

Cholesterol heeft een dreigende klank en wordt onder andere in verband gebracht met het ontstaan van hart- en vaatziekten. Gal is praktisch verzadigd met cholesterol. Het bevat grote hoeveelheden van deze vettige stof, die in veel gevallen de 'grondstof' vormt voor de ontwikkeling van galstenen. Cholesterol is echter zeer belangrijk voor het goed functioneren van het lichaam, onder andere voor de aanmaak van de bijnierschorshormonen, de geslachtshormonen en tal van andere hormonen.

Ontgiftende werking van de lever

Zonder het vlekkeloos functioneren van de lever staat het lichaam bloot aan tal van aandoeningen en vergiftigt het zichzelf. Zeer giftige stoffen, zoals de vrije bilirubine, worden in de lever gekoppeld aan glucuron- en zwavelzuur en aldus onschadelijk gemaakt, waarna deze stoffen aan het bloed worden afgegeven en de nieren ze uitscheiden. De lever is een fascinerend orgaan en levert in samenspel met de gal een grote bijdrage aan het goed functioneren van het lichaam.
Anatomie & fysiologie in 10 stappen – het maag-darmkanaal

Anatomie & fysiologie in 10 stappen – het maag-darmkanaal

De spijsvertering vindt plaats in het maag-darmkanaal. Het doel ervan is om het voedsel zodanig te veranderen dat de voedingsstoffen in het bloed kunnen worden opgenomen. Dit wordt het 'verteringsproc…
Oorzaken van pijn – galsteen, niersteen en ileus (kolieken)

Oorzaken van pijn – galsteen, niersteen en ileus (kolieken)

Een koliek is een zeer heftige, plotseling optredende pijnaanval. Kolieken komen doorgaans golfsgewijs en de pijn is meestal zo venijnig dat de patiënt verkrampt. De instinctieve bewegingsdrang is onb…
Cholesterolverlagers zijn slecht voor het geheugen

Cholesterolverlagers zijn slecht voor het geheugen

Cholesterolverlagers worden vaak voorgeschreven als andere maatregelen nauwelijks helpen, zoals voldoende bewegen en een cholesterolarm dieet. Toch is het belangrijk om statines alleen als laatste red…
Anatomie & fysiologie in 10 stappen – lever en galwegen

Anatomie & fysiologie in 10 stappen – lever en galwegen

De lever ligt rechts in de bovenbuik, tegen het middenrif aan, en weegt ongeveer 1500 gram. De poortader vervoert het zeer voedingsrijke bloed van de darmen naar dit grootste orgaan in de buikholte, w…
Spijsvertering onder de loep – de lever

Spijsvertering onder de loep – de lever

De lever heeft een spilfunctie in de spijsvertering. De poortader transporteert immers het zeer voedingsstofrijke bloed van de darmen naar dit orgaan. Bovendien is de lever een voorraadkamer van vitam…
Geelzucht (icterus) is vaak een ernstig symptoom

Geelzucht (icterus) is vaak een ernstig symptoom

Bij geelzucht is de huid gelig van kleur. Vooral het oogwit is gevoelig voor die verkleuring. Men ziet het soms ook bij pasgeborenen. Is het gevaarlijk? Welke oorzaken kunnen eraan ten grondslag ligge…
Zo ontstaat geelzucht (icterus)

Zo ontstaat geelzucht (icterus)

Geelzucht (icterus) treedt op wanneer de serumconcentratie bilirubine in het bloed meer dan 1,5 mg per 100 ml bedraagt. Ophoping of cumulatie van bilirubine geeft de huid en slijmvliezen een gelige ti…
Leverfalen of leverinsufficiëntie – acuut en chronisch

Leverfalen of leverinsufficiëntie – acuut en chronisch

Leverfalen, ofwel ernstige leverinsufficiëntie, kan binnen een zeer kort tijdsbestek fataal zijn of een chronisch verloop hebben, bijvoorbeeld door een sluipende leverziekte. In beide gevallen zijn de…
De sluipende symptomen van levercirrose

De sluipende symptomen van levercirrose

Levercirrose staat in het teken van onherstelbare leverschade, doorgaans in de latere stadia van leverziekten en virusinfecties. Bij levercirrose vormt zich bindweefsel rondom de levercellen, de galwe…
Leververvetting (steatose) en levercirrose door alcohol

Leververvetting (steatose) en levercirrose door alcohol

Leververvetting (steatose) waarbij alcohol in het spel is – door alcoholmisbruik of gewoontedrinken – kan kortdurende of chronische leverbeschadiging tot gevolg hebben. Af en toe 'heel veel' drinken v…
Gepubliceerd door Orion op 21-04-2016, laatst gewijzigd op 23-03-2023. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties