Orion » Specials » Hart en vaatziekten

Van boezemfibrilleren tot decompensatio cordis (hartfalen)

Van boezemfibrilleren tot decompensatio cordis (hartfalen) Hart- en vaatziekten vormen een belangrijke doodsoorzaak in Nederland. Voor iemand met een hartinfarct zijn de eerste uren op de coronary care van cruciaal belang wat betreft de overlevingskansen. Met behulp van een ecg wordt de diagnose snel gesteld en is de locatie van het infarct te zien. Dat geldt ook voor ritme- en geleidingsstoornissen.

Inhoud


Hartritmestoornissen

Boezemfibrilleren is een ritmestoornis die vooral bij ouderen voorkomt. Boezemflutter is vaak het gevolg van een oud hartinfarct. Van de ventriculaire ritmestoornissen is vooral kamerfibrilleren berucht en levensgevaarlijk. De patiënt dient dan meteen gedefibrilleerd te worden. Op een ecg zijn de
verschillende soorten hartritmestoornissen makkelijk te interpreteren, waarna ze adequaat kunnen worden behandeld.

Decompensatio cordis (hartfalen)

Hartfalen ontstaat vaak na een hartinfarct. Een gedeelte van de hartspier laat het dan afweten, waardoor de pompwerking van het hart in het geding komt. En er treden stuwingsverschijnselen op, zoals vocht in de benen en in de longen (oedeem). Bij een hartinfarct is de hoge mortaliteit vooral te wijten aan ritme- en geleidingsstoornissen, aan een eventuele hartruptuur en aan de slechte pompfunctie van het hart (hartfalen). Ook de tijd die verstrijkt tussen het moment van het infarct en de opname in het ziekenhuis speelt een grote rol in de overlevingskansen van de patiënt.
Kortademig bij geringe inspanning (dyspnoe d'effort)

Kortademig bij geringe inspanning (dyspnoe d'effort)

De oorzaak van kortademigheid (dyspnoe) is in de meeste gevallen te vinden in de luchtwegen of longcirculatie. Dyspnoe kan sluipend ontstaan, maar ook in korte tijd, zoals bij een luchtwegvernauwing d…
Hartritmestoornissen – bradycardie (trage hartslag)

Hartritmestoornissen – bradycardie (trage hartslag)

Bradycardie is een ritmestoornis. Het hart klopt dan zeer traag. Dat kan allerlei oorzaken hebben. Bij een reguliere cardiale prikkelgeleiding noemt men dat een sinusbradycardie. Dat hoeft beslist nie…
Hartritmestoornissen – onregelmatige hartslag

Hartritmestoornissen – onregelmatige hartslag

De normale hartslag is regelmatig. Als het tijdsverloop tussen twee polsslagen niet gelijk is, spreekt men van een onregelmatige pols. Dit houdt doorgaans verband met de ademhaling (respiratoire aritm…
Zo wordt de bloeddruk geregeld

Zo wordt de bloeddruk geregeld

Bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de vaatwand, ofwel de druk waaronder het bloed door het gesloten bloedvatenstelsel wordt gestuwd. In het klinisch spraakgebruik wordt daar echter de dru…
Metoprolol tegen hartritmestoornissen en hoge bloeddruk

Metoprolol tegen hartritmestoornissen en hoge bloeddruk

Metoprolol is een bètablokker en vertraagt de hartslag, verlaagt de bloeddruk en ontlast de hartspier. De cardioloog schrijft dit geneesmiddel voor bij tal van hartaandoeningen. In geval van boezemfib…
Centrale en perifere cyanose (blauwzucht)

Centrale en perifere cyanose (blauwzucht)

Wie wel eens in berggebieden is geweest, en daar een tijdlang kou heeft geleden, weet wellicht uit eigen ervaring wat cyanose is. De handen en voeten krijgen een blauwige kleur doordat de weefsels mee…
Dreigend hartinfarct – de eerste signalen

Dreigend hartinfarct – de eerste signalen

Pijn op de borst, of angina pectoris, is vrijwel altijd het gevolg van inspanning. Zodra deze aanvallen ook in rust voorkomen, wordt de angina pectoris ‘instabiel’ genoemd. Angina pectoris is een symp…
Angina pectoris (hartkramp), vaak een stille voorbode

Angina pectoris (hartkramp), vaak een stille voorbode

Angina pectoris is een pijnsyndroom dat verschillende gradaties kent, doordat de hartspier op enig moment onvoldoende zuurstof krijgt aangeleverd. Angina pectoris wordt ook wel 'hartkramp' of ‘pijn op…
Edoxaban (Lixiana) – bloedverdunner bij boezemfibrilleren

Edoxaban (Lixiana) – bloedverdunner bij boezemfibrilleren

Edoxaban (Lixiana) is een bloedverdunner of antistollingsmedicijn dat ervoor zorgt dat het risico op stolselvorming in het bloed vermindert. Het middel wordt om die reden voorgeschreven bij verschille…
Atorvastatine – een effectieve cholesterolverlager

Atorvastatine – een effectieve cholesterolverlager

Atorvastatine verlaagt het lipidegehalte (cholesterol en triglyceriden) in het bloed. Het is een van de vele soorten cholesterolverlagers die de arts tot zijn beschikking heeft. Atorvastatine (Lipitor…
De harttonen beluisteren en interpreteren

De harttonen beluisteren en interpreteren

Harttonen spreken tot de verbeelding. Met een stethoscoop hoort men het hart duidelijk kloppen, als een machine die van geen ophouden weet, die buiten de wil om werkt en een eigen leven leidt. De stet…
Eerste hulp bij een hartinfarct

Eerste hulp bij een hartinfarct

Hoe moet men als leek eerste hulp verlenen bij iemand met een hartinfarct? Wat is het verschil met angina pectoris, ofwel hartkramp? Hoe ernstig is het werkelijk? Is 112 bellen noodzakelijk? Allemaal…
De slinkse wegen van decompensatio cordis (hartfalen)

De slinkse wegen van decompensatio cordis (hartfalen)

Het syndroom insufficiëntia cordis, ook wel decompensatio cordis genoemd, is te wijten aan een ineffectieve werking van de linker of rechter harthelft. Er ontstaan dan klachten die invloed hebben op h…
Medicijnen voor hart en bloedvaten – bètablokkers

Medicijnen voor hart en bloedvaten – bètablokkers

Bètablokkers worden voorgeschreven bij hartritmestoornissen, hoge bloeddruk en tal van andere hart- en vaataandoeningen. Ze vertragen de hartslag, waardoor het hart minder zuurstof nodig heeft. Aldus…
Medicijnen voor hart en bloedvaten – diuretica (plaspillen)

Medicijnen voor hart en bloedvaten – diuretica (plaspillen)

Diuretica (plaspillen) worden vaak voorgeschreven bij onder andere chronisch hartfalen en hoge bloeddruk. De werking ervan is doorgaans zeer effectief. Plaspillen verminderen immers het bloedvolume, v…
Boezemfibrilleren en flecaïnide

Boezemfibrilleren en flecaïnide

Flecaïnide behoort tot de anti-aritmica, ofwel medicijnen die van invloed zijn op de prikkelgeleiding in het hart. De cardioloog schrijft dit middel onder andere voor bij bepaalde supraventriculaire h…
Hart in nood – cardiogene (cardiale) shock

Hart in nood – cardiogene (cardiale) shock

Bij een cardiale shock blijft het hart ernstig in gebreke. De pompfunctie is door cardiogene oorzaken plotseling zodanig verstoord dat de hersenen, nieren, lever en longen, ofwel de systeemorganen, on…
Hart- en vaatziekten – overzicht medicijnen

Hart- en vaatziekten – overzicht medicijnen

De cardioloog heeft veel soorten medicijnen tot zijn beschikking voor de behandeling van hart- en vaatziekten. Voor de leek is het bijna ondoenlijk om onderscheid te maken in die veelheid. Het onderve…
Medicijnen voor hart en bloedvaten – nitraten

Medicijnen voor hart en bloedvaten – nitraten

Nitraten zijn medicijnen die voornamelijk worden voorgeschreven bij mensen met angina pectoris, ofwel pijn op de borst (angineuze klachten). Eenvoudig gezegd komt de werking van nitraten erop neer dat…
Perindopril – bij chronisch hartfalen en hoge bloeddruk

Perindopril – bij chronisch hartfalen en hoge bloeddruk

Perindopril is een ACE-remmer. Het middel wordt vaak voorgeschreven bij hoge bloeddruk, chronisch hartfalen en als preventieve behandeling om het risico op een hartinfarct te verminderen. Bij patiënte…
Bloeddruk meten en begrijpen – systole en diastole

Bloeddruk meten en begrijpen – systole en diastole

Het hart en de bloedvaten vormen een gesloten systeem waar druk op staat, enigszins vergelijkbaar met een cv-ketel die het water naar de radiatoren pompt en aldus een gesloten circuit vormt. In klinis…
Aorta-aneurysma – verraderlijke aandoening van de vaatwand

Aorta-aneurysma – verraderlijke aandoening van de vaatwand

Bij een aorta-aneurysma is een deel van de grote lichaamsslagader vergroot of uitgezet door een verzwakking van de vaatwand. Als gevolg van de bloeddruk zet het verzwakte gedeelte uit. Er vormt zich d…
Medicijnen voor het hart – hartglycosiden (digitalis)

Medicijnen voor het hart – hartglycosiden (digitalis)

Hartglycosiden (digitalis) werden oorspronkelijk gewonnen uit bepaalde planten, zoals het vingerhoedskruid. De cardioloog schrijft glycosiden voor bij specifieke hartritmestoornissen en hartfalen. Ken…
Medicijnen voor hart en bloedvaten – ACE-remmers

Medicijnen voor hart en bloedvaten – ACE-remmers

ACE-remmers worden vaak voorgeschreven bij onder andere hoge bloeddruk, hartfalen en na een hartinfarct. Bekende voorbeelden daarvan zijn perindopril en captopril. Deze geneesmiddelen verwijden de blo…
Onderzoek van het hart – Michael Servetus en William Harvey

Onderzoek van het hart – Michael Servetus en William Harvey

Het hart is een krachtige spierpomp, zo groot als een vuist. Een pomp die vierenentwintig uur per dag en gemiddeld zeventig keer per minuut samentrekt en het bloed rondpompt door het vaatstelsel. En d…
Elektrocardiogram (hartfilmpje) – de ecg-toppen

Elektrocardiogram (hartfilmpje) – de ecg-toppen

Wie met hartklachten naar de huisarts gaat, of doorgestuurd wordt naar de cardioloog, zal er vrijwel meteen mee kennismaken: het ecg of elektrocardiogram, ook wel hartfilmpje genoemd. Elektroden meten…
Roken en hartklachten – waarom rookt u nog?

Roken en hartklachten – waarom rookt u nog?

Tijdens het roken van een sigaret, pijp of sigaar versnelt de hartslag, stijgt de bloeddruk, raken de bronchiën verstopt en verdringt koolmonoxide de zuurstof die zich na elke ademteug aan de rode blo…
Boezemfibrilleren en acetylsalicylzuur cardio (aspirine)

Boezemfibrilleren en acetylsalicylzuur cardio (aspirine)

Boezemfibrilleren is een hartritmestoornis die onbehandeld nogal wat complicaties kan veroorzaken. Een van de risico’s van deze geleidingsstoornis van elektrische impulsen in de hartspier is de vormin…
Boezemfibrilleren en boezemflutter

Boezemfibrilleren en boezemflutter

Boezemflutter wordt ook wel boezemfladderen genoemd. Deze hartritmestoornis is nauw verwant aan boezemfibrilleren (atriumfibrilleren) en moet eveneens zo snel mogelijk behandeld worden. De complicatie…
Trombose – een sluipmoordenaar

Trombose – een sluipmoordenaar

Longembolie, hartinfarct, trombosebeen en CVA (herseninfarct, beroerte). Het zijn enkele van de meest bekende aandoeningen als gevolg van bloedstollingsproblemen. Bij een slagaderlijke trombose moet m…
Acute hartdood (hartstilstand)

Acute hartdood (hartstilstand)

Plotseling houdt het hart ermee op. De betreffende persoon valt 'dood' neer. De oorzaak kan asystolie zijn, waarbij het ecg vlak is (een horizontale streep op de monitor). Vaak is er echter sprake van…
Vroege signalen van een subarachnoïdale bloeding (SAB)

Vroege signalen van een subarachnoïdale bloeding (SAB)

Bij een subarachnoïdale bloeding is tussen de hersenen en de schedel een bloedvaatje gebarsten, doorgaans als gevolg van kleine aneurysmata of zwakke plekken in de vaatwand. De symptomen zijn afhankel…
Gevaarlijke bloedingen

Gevaarlijke bloedingen

Een slagaderlijke bloeding is levensgevaarlijk. Het bloedverlies is immers groot. Bovendien is het gesloten systeem van de bloedsomloop in het geding en treedt er acuut drukverval op. Bij een bloeding…
Oorzaken van pijn op de borst – angina pectoris

Oorzaken van pijn op de borst – angina pectoris

Pijn op de borst kan veel oorzaken hebben, variërend van een dreigend hartinfarct tot sluipende wervelafwijkingen die uiteindelijk aanleiding geven tot borstpijn. Angina pectoris is een pijnsyndroom.…
Gemfibrozil (Lopid) effectief bij hart- en vaatziekten

Gemfibrozil (Lopid) effectief bij hart- en vaatziekten

Gemfibrozil (Lopid) behoort tot de fibratengroep en reduceert het lipidengehalte (vetten) in het bloed. Het wordt voorgeschreven aan hartpatiënten of aan mensen bij wie het cholesterolgehalte aan de h…
Hartritmestoornissen – tachycardie (snelle hartslag)

Hartritmestoornissen – tachycardie (snelle hartslag)

Er zijn nogal wat hartritmestoornissen die gepaard gaan met een tachycardie, ofwel een snelle hartslag. In veel gevallen hebben afwijkingen van het hartritme uiteindelijk een negatieve uitwerking op d…
Roken – zo stop je ermee!

Roken – zo stop je ermee!

Bent u ook een verstokte roker? Hebt u ook al van alles geprobeerd? Van nicotinepleisters tot meditatie? En heeft het allemaal niet geholpen? U bent niet de enige die het gevecht telkens verliest. Toc…
Dementie en arteriosclerose in de hersenen

Dementie en arteriosclerose in de hersenen

In de volksmond wordt deze aandoening aderverkalking genoemd, hoewel de benaming feitelijk onjuist is. Het betreft immers 'verkalking' van de slagaders. Bepaalde vormen van arteriosclerose veroorzaken…
Stress en hartklachten – 5 tips voor een rustiger leven

Stress en hartklachten – 5 tips voor een rustiger leven

Stress is een gevleugeld woord. Het wordt te pas en te onpas gebruikt als oorzaak van allerlei klachten en kwalen. Niettemin staat deze tijd in het teken van gejaagdheid, drukte, 'sociaal van alles mo…
Na een hartinfarct – hoe pak je je leven weer op?

Na een hartinfarct – hoe pak je je leven weer op?

Een hartinfarct wil zeggen een verminderde bloedtoevoer naar de hartspier doordat een of meer kransslagaderen geheel of gedeeltelijk zijn afgesloten, onder andere door een bloedstolsel dat zich vormt…
Gepubliceerd door Orion op 06-04-2013, laatst gewijzigd op 07-07-2023. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties