Astronomie zonder telescoop

Het majestueuze sterrenbeeld Orion, de flonkerende Hondsster (Sirius) en de onmetelijk uitgestrekte Melkweg zijn enkele van de meest opvallende verschijnselen aan het nachtelijk zwerk. De Melkweg is een gigantische discusvormige schijf die ruim 100 miljard sterren bevat. Ook zonder telescoop zijn deze fascinerende hemelverschijnselen waar te nemen. Zij die zich verbazen over het heelal hebben geen telescoop nodig, hoewel die behoefte bij een groeiende belangstelling voor de sterrenhemel beslist niet lang op zich zal laten wachten.

Inhoud

• Een stipje in het onmetelijke heelal
• Telescoop
• De Melkweg
• Planetarium

Een stipje in het onmetelijke heelal

De aarde is een van de acht 'echte' planeten die in een baan om de zon draaien. Pluto werd van de lijst gehaald, aangezien dit hemelobject volgens de nieuwe definities uit 2006 een dwergplaneet is, waarvan er vele zijn. Ons zonnestelsel is slechts een miniem stipje in een uitdijend heelal. 's Avonds bij heldere hemel in een ligstoel op het gazon of in het veld kunt u – zeker op het platteland met weinig lichtvervuiling – getuige zijn van tal van hemelverschijnselen die een weerspiegeling vormen van wat er in het heelal plaatsvindt.

Telescoop

Een verrekijker of eenvoudige telescoop zal zeker nuttig zijn, maar niet noodzakelijk. Een indruk krijgen van wat er allemaal te zien is aan het nachtzwerk is in deze fase het belangrijkste. Zeker voor degenen die voorheen niet of nauwelijks de moeite namen om te kijken wat er zich boven hun hoofd afspeelt. Planeten staan bijvoorbeeld relatief dicht bij de aarde en zijn daarom vrij makkelijk te herkennen als zeer kleine lichtschijfjes, in tegenstelling tot de sterren die zich als lichtpuntjes tonen.

De Melkweg

Ons zonnestelsel bevindt zich in een spiraalarm van de Melkweg, zichtbaar als een zwak oplichtende band in de sterrenlucht. Het centrum van de Melkweg moet u zoeken in het sterrenbeeld Boogschutter. De sterrenband versmelt daar met talloze sterrenclusters. Onder meer de Spitzer Space Telescope van de NASA heeft daar fraaie opnamen van gemaakt. Interstellaire stofwolken vertroebelen echter het zicht op veel gedeelten van de Melkweg.

Planetarium

In vervlogen tijden werden planeten 'wandelende of dolende sterren' genoemd, omdat ze ten opzichte van de vaste sterren van positie veranderen. Een bezoek aan een modern planetarium is dan ook beslist de moeite waard om een indruk te krijgen van de banen die de planeten maken. De loop van de hemellichamen, zoals de planeten van ons zonnestelsel, wordt op een koepelvormig projectiescherm vertoond. Een goed begin voor iedereen die geïnteresseerd is in astronomie en zelf waarnemingen wil gaan doen.