Aandoeningen van keel, neus en oren (KNO)

KNO-geneeskunde is een omvangrijk vakgebied. Het omvat niet alleen aandoeningen van neus, oren en keel, maar ook alle afwijkingen en klachten betreffende het omringende hoofd- en halsgebied. Denk daarbij aan tumoren en slokdarmafwijkingen, zoals achalasie. De omvang van deze veelomvattende medische discipline staat in schril contrast met het imago van de KNO-arts. Velen denken dat hij vooral de aangewezen persoon is voor het aanbrengen van bijvoorbeeld trommelvliesbuisjes bij kinderen. KNO-artsen besteden een groot deel van hun tijd aan chirurgische ingrepen.

Inhoud

• KNO-geneeskunde – bij keel- en slikklachten
• Aandoeningen
• Neusklachten
• Oren

KNO-geneeskunde – bij keel- en slikklachten

De keel maakt deel uit van zowel het spijsverteringskanaal als de luchtwegen en bevindt zich direct achter de mondholte, waarbij de onderzijde overgaat in de slokdarm en de luchtpijp. Een belangrijk orgaan van de keel is de huig, die zich sluit bij slikken en ervoor zorgt dat het voedsel de slokdarm ingaat. Het strotklepje heeft min of meer dezelfde functie.

Aandoeningen

De keel is vatbaar voor een groot aantal aandoeningen, variërend van heesheid tot keelpijn, afwijkingen van de stembanden en vergrote keelamandelen. Bij keelklachten heeft de KNO-arts een aantal diagnostische hulpmiddelen tot zijn beschikking, waaronder laryngoscopie. Tot het vakgebied behoort ook het bovenste gedeelte van de slokdarm, waar dikwijls de oorzaak van slikklachten gezocht moet worden. Ook afwijkingen van de mondholte zijn door de KNO-arts makkelijk op te sporen.

Neusklachten

Bij normale ademhalingsbewegingen gaat de ademlucht via de neusholte naar binnen en via het strottenhoofd de luchtpijp in naar de longen. De neus is een belangrijk orgaan en waarschuwt tegen verontreinigde lucht (reuk), filtert stof uit de ademlucht, en verwarmt en bevochtigt de lucht. Ook zuivert het neusslijmvlies de lucht van bacteriën.

Verstopte neus
Een van de meest voorkomende klachten is een verstopte neus. Doorgaans is dat onschuldig, maar het kan bijvoorbeeld ook het gevolg zijn van een scheef neustussenschot (septum) of een allergie. Het merendeel van de chirurgische correcties van de neus, zoals een septumcorrectie, wordt uitgevoerd door de KNO-arts.

Oren

Het oor bestaat uit een uitwendig oor (oorschelp, gehoorgang en trommelvlies), het middendoor (trommelholte met buis van Eustachius, hamer, aambeeld en stijgbeugel) en het inwendig oor ofwel binnenoor (ovale venster, slakkenhuis). Naast de chirurgische ingrepen bij onder andere flaporen en de welbekende behandeling tegen middenoorontsteking, heeft de KNO-arts een belangrijke taak in het diagnostiseren van de vele vormen ven gehoorverlies, waaronder functieverlies van de geleiding zoals een gaatje in het trommelvlies of te veel oorsmeer. De oorzaak kan ook neurologisch zijn als gevolg van doorbloedingsproblemen van het slakkenhuis.