Orion » Specials » Yoga in perspectief

De vele aspecten van yoga

De vele aspecten van yoga Yoga is een Indiase leer die duizenden jaren oud is. Op de juiste manier beoefend maken de lichamelijke en geestelijke oefeningen gezond, waakzaam en ontvankelijker voor de kansen die het leven biedt. Dat zeggen althans de yogabeoefenaars. Over de beoefening van yoga zijn ontelbare boeken geschreven. De achtergronden en theoretische (culturele) basis van yoga komen om voor de hand liggende redenen minder goed in beeld. Men moet althans meer moeite doen om die boeken en teksten te vinden. In deze special komen de meer verborgen facetten van de yogabeoefening aan bod.

Inhoud


Yoga is persoonlijk

Yoga is een persoonlijke techniek, geleerd uit een boek of tijdens een praktijkcursus. In vervlogen tijden – in het oude India – was yoga een geestelijke oefening, gekoppeld aan godsdienstige rituelen. Door de eeuwen heen zijn daaruit zeer veel yogahoudingen, ademoefeningen en spirituele oefeningen ontstaan. En niet te vergeten complexe theorieën om de persoonlijke ervaringen daaromtrent uit te leggen. Dit Indiase erfgoed is altijd van leraar op leerling overgedragen.

OM-symbool / Bron: Brenkee, PixabayOM-symbool / Bron: Brenkee, Pixabay

De essentie van yoga

De Bhagavad Gita is een van de oudste yogaboeken. Een boek waarin de essentie van yoga en de vele aspecten van deze Indiase leer worden uiteengezet. Dat geldt overigens ook voor de Yoga-Sutras van Patañjali, waarin de acht stappen van yoga (de koninklijke weg) uitvoerig worden beschreven.

India

Van oudsher was yoga een godsdienstige oefening, ingebed in de cultuur, de religie en het filosofisch erfgoed van India. Losgemaakt van deze 'ballast' is yoga tegenwoordig een techniek voor zelfontwikkeling die geen dogma's nodig heeft, alleen het vertrouwen in de eigen capaciteiten en mogelijkheden.

Een oosterse spirituele traditie

Yoga is een uiterst ingewikkeld, wijdvertakt onderwerp. In deze special wordt niet zozeer ingegaan op de populaire praktijk van yoga, maar op de directe achtergronden ervan, de minder voor de hand liggende facetten en de ruime toepassingen van deze oosterse spirituele traditie.
Yoga en de mythe van de bovennatuurlijke krachten

Yoga en de mythe van de bovennatuurlijke krachten

Yoga. Iedereen heeft wel eens gehoord over yogahoudingen (asana's), ademoefeningen (pranayama) en oosterse meditatie. Yoga is echter meer dan dat alleen. Deze diep in de Indiase cultuur gewortelde lev…
Yoga en hindoeïsme – de heilige Ganges

Yoga en hindoeïsme – de heilige Ganges

Enorme rivieren doorklieven het moessongebied van Zuid-Azië, waarvan India deel uitmaakt. Het zijn de Indus, de Ganges en de Brahmaputra. In het denken en doen van de Indiërs neemt de Ganges een bijzo…
Incarnaties van Vishnu – Matsya, de mythische vis

Incarnaties van Vishnu – Matsya, de mythische vis

Vishnu is naast Brahma en Shiva de belangrijkste god in het hindoeïsme. Samen vormen ze de drie aspecten – drie-eenheid – van het Absolute (God), ofwel de schepping, de bescherming ervan en de teloorg…
Is yoga een religie?

Is yoga een religie?

Yoga is een oosterse heilsleer die in de nevelen des tijds is ontstaan en zich door de eeuwen heen in tal van stromingen heeft ontwikkeld. Het begrip yoga wordt doorgaans geïnterpreteerd als 'eenwordi…
Incarnaties van Vishnu – Kurma, de mythische schildpad

Incarnaties van Vishnu – Kurma, de mythische schildpad

In de hindoeïstische geloofsleer is Vishnu een van de drie belangrijkste godheden (drie-eenheid). In dit goddelijk 'driemanschap', waarop het universum en al het geschapene steunt en zich geborgen wee…
Geschiedenis van yoga – karma en reïncarnatie

Geschiedenis van yoga – karma en reïncarnatie

De begrippen karma en reïncarnatie zijn van fundamentele waarde in het hindoeïstische denken. Ook in de yogafilosofie speelt deze visie een grote rol, waarvan de filosofie op systematische wijze is ne…
Incarnaties van Vishnu – Boeddha

Incarnaties van Vishnu – Boeddha

In het hindoeïsme is Vishnu een van de drie belangrijkste goden – naast Brahma en Shiva – om wie de schepping geweven is. Samen vormen deze goden de drie-eenheid van het Absolute. Vishnu beschermt het…
Yoga en hindoeïsme – de lotusbloem

Yoga en hindoeïsme – de lotusbloem

In het hindoeïsme symboliseert de lotusbloem zuiverheid. In veel oude culturen werd de lotus altijd als een goddelijke bloem beschouwd, waaronder in de oud-Egyptische beschaving. In het hindoeïsme en…
Yoga en meditatie – het achtvoudige yogapad van Patanjali

Yoga en meditatie – het achtvoudige yogapad van Patanjali

Mediteren is van alle tijden, van alle godsdiensten en van alle culturen. Ook bidden is een vorm van meditatie. Een opvallend kenmerk van meditatie is het besef dat de zogeheten ‘waarheid’ in de mens…
Ademoefeningen – vasthouden van de adem (kumbhaka pranayama)

Ademoefeningen – vasthouden van de adem (kumbhaka pranayama)

In de Indiase yogaleer is kumbhaka – het vasthouden van de adem – zeer belangrijk. Het doel ervan is het beheersen van de levenskracht, die zich uit als vitaliteit in het dagelijks leven. Bovendien we…
Ademoefeningen – ujjayi pranayama (de triomfator)

Ademoefeningen – ujjayi pranayama (de triomfator)

Voordat u aan de klassieke ademoefeningen (pranayama) begint, is het belangrijk dat u de gewone ademhaling verbetert. Ujjayi is een uitstekende voorbereiding, geroemd en gelauwerd in het Indiase yogag…
Is yoga een wetenschap?

Is yoga een wetenschap?

Naarmate de grenzen van de moderne kennisvergaring opschuiven, worden er tussen yoga en de wetenschap meer muren geslecht. In de Indiase Samkya-denkschool, die de Vedantische yogafilosofie het dichtst…
Geschiedenis van yoga – de begrippen yoga en yogi

Geschiedenis van yoga – de begrippen yoga en yogi

Yoga bevordert de gezondheid en maakt de mens waakzaam en ontvankelijk, opdat hij op een positieve wijze zijn leven kan inrichten. De meeste yoga-beoefenaars zullen die stelling volmondig beamen. De l…
Geschiedenis van yoga – hatha yoga

Geschiedenis van yoga – hatha yoga

Men zou kunnen stellen dat hatha yoga van alle tijden is. Bij opgravingen in de Indusvallei werden iconische zegels uit 4000 v.C. ontdekt waarop figuren in allerlei 'yogahoudingen' waren afgebeeld. To…
Yogahoudingen – savasana (lijkhouding)

Yogahoudingen – savasana (lijkhouding)

Savanasa is een klassieke en fundamentele ontspanningsoefening. Een yogahouding die in het teken staat van herstel, waarbij u alle spierspanningen loslaat. Zodra u de ledematen, hals en schouders onts…
Yogahoudingen – tadasana (berghouding)

Yogahoudingen – tadasana (berghouding)

Van alle staande yogahoudingen is tadasana de meest elementaire. Elke staande houding begint en eindigt met tadasana. Deze yogahouding lijkt eenvoudig, maar de schijn bedriegt. Tadasana kent immers ve…
Yogahoudingen – utthita trikonasana (driehoekhouding)

Yogahoudingen – utthita trikonasana (driehoekhouding)

Utthita trikonasana (driehoekhouding) is een uitstekende stretchoefening voor de benen, rug, schouders en nek. De driehoekhouding houdt bovendien de heupen soepel, zoals vrijwel alle staande yogahoudi…
Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden

Yoga (asana's) voor beginners en gevorderden

Yoga is ideaal in deze stressvolle tijd. Wie regelmatig aan hatha-yoga doet, krijgt een mooier gevormd lichaam, een beter ontwikkeld spierstelsel en een rustiger gemoed. De asana's zijn echter in de e…
Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden

Ademoefeningen (pranayama) voor beginners en gevorderden

Ademen is leven. Tal van klachten verdwijnen tijdens een rustige, ritmische en diepe ademhaling. Negatieve emoties die spanningen en een opgejaagd gevoel veroorzaken, hebben immers direct effect op de…
Yoga en meditatie – een korte uitleg

Yoga en meditatie – een korte uitleg

In de abrahamistische godsdiensten – jodendom, christendom en islam – is meditatie een begrip dat door velen moeilijk te vatten is. Niettemin werkt bidden feitelijk volgens hetzelfde principe. In de o…
Gepubliceerd door Orion op 10-05-2014, laatst gewijzigd op 02-05-2023. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties