Orion » Specials » Verpleegtechnische handelingen

Van pols opnemen tot injecties geven

Van pols opnemen tot injecties geven Wat is de essentie van verplegen? Verpleegkundigen hebben zelf vaak moeite om hun beroep accuraat te definiëren. Verplegen is immers meer dan medicijnen toedienen, een infuus inbrengen of wonden verzorgen. Elke patiënt reageert anders op ziekte, en de verpleegkundige hoort daar adequaat op te reageren. Het vakgebied is zo breed dat er verschillende definities de ronde doen. Aan verpleegtechnische handelingen zijn risico’s verbonden. Om die reden zijn ze vastgelegd in strikte protocollen en richtlijnen, opgenomen in de diverse opleidingen voor verpleegkundige.

Inhoud


Verplegen – een ruim begrip

Verpleegtechnische handelingen zijn ingebed in de ruimere definitie van verplegen. Wanneer men het begrip verplegen nader analyseert, komt men uit bij de gedachte dat de verpleegkundige de taken van de tijdelijk ‘onmachtige' patiënt overneemt omdat hij of zij lichamelijk en/of psychisch niet meer in staat is datgene te volbrengen wat nodig is voor het herstel. De verpleegkundige vult die ontoereikendheid aan.

Definitie

In dat opzicht wordt de definitie van Virginia Henderson uit 1962 nog door velen omarmd dankzij de volledigheid ervan:

Pols opnemen / Bron: Sgt. Jeanette Copeland, Wikimedia Commons (Publiek domein)Pols opnemen / Bron: Sgt. Jeanette Copeland, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Het is de unieke functie van een verpleegkundige/zorgverlener om het individu, ziek of gezond, bij te staan in het volbrengen van de activiteiten die bijdragen aan de gezondheid, het herstel van een ziekte of het begeleiden naar een vredige dood. Activiteiten die de persoon in kwestie zonder hulp zou kunnen volbrengen als hij de nodige kracht, het wilsvermogen en de kennis daartoe zou bezitten. De verpleegkundige/zorgverlener dient dit te doen op zulk een wijze dat het individu zo snel mogelijk weer zo onafhankelijk en zelfstandig mogelijk wordt in het dagelijks leven. (Virginia Henderson, 1962)

Verpleegtechnische handelingen

Alle verpleegkundige en verpleegtechnische handelingen vallen binnen het ruime kader van wat men verplegen noemt. Aan verpleegtechnische handelingen zijn risico’s verbonden voor de patiënt. Het is dus belangrijk dat deze handelingen zijn verankerd in de verschillende opleidingen voor verpleegkundige (diverse niveaus) middels protocollen, al dan niet aangevuld met een autorisatietraject en aanvullende scholing voor het uitvoeren van bepaalde technische handelingen, zoals de stomazorg. In juridisch opzicht is het zeer belangrijk dat dat goed geregeld is. De bevoegdheid moet met andere woorden gewaarborgd zijn.

Van pols opnemen tot injecties toedienen

Verpleegtechnische handelingen waaraan protocollen zijn verbonden omvatten een breed scala aan werkzaamheden, variërend van de pols controleren en de bloeddruk opnemen tot een infuus inbrengen, injecties en medicijnen toedienen, wond- en stomaverzorging, sondevoeding en tal van andere verrichtingen.
Braaksel – wat kun je eraan aflezen?

Braaksel – wat kun je eraan aflezen?

Bij braken keert de maag zich om, zo wordt gezegd. In feite zijn het antiperistaltische bewegingen van de maag en de slokdarm, waardoor de voedselbrij omhoog wordt gestuwd. De braakneiging zelf wordt…
Soorten injecties – van subcutaan tot intramusculair

Soorten injecties – van subcutaan tot intramusculair

Ruim honderdvijftig jaar geleden vond de Schot Alexander Wood de holle naald uit. Decennia later was het de Fransman Pravaz die na lang experimenteren de injectiespuit voor het voetlicht bracht. Het i…
Bloeddruk meten en begrijpen – systole en diastole

Bloeddruk meten en begrijpen – systole en diastole

Het hart en de bloedvaten vormen een gesloten systeem waar druk op staat, enigszins vergelijkbaar met een cv-ketel die het water naar de radiatoren pompt en aldus een gesloten circuit vormt. In klinis…
Hypodermoclyse (subcutane vochttoediening) – werkwijze

Hypodermoclyse (subcutane vochttoediening) – werkwijze

Hypodermoclyse wil zeggen het toedienen van vocht in het onderhuids bindweefsel, ofwel subcutaan. Deze methode wordt gebruikt bij lichte tot matige dehydratie (uitdroging) en als orale vochtopname nie…
Bloedonderzoek – vingerprik, venapunctie en astrup

Bloedonderzoek – vingerprik, venapunctie en astrup

Bloed heeft een transportfunctie, houdt mede het interne milieu (weefselvocht) constant en speelt een belangrijke rol in de afweer. Bloed stroomt door vrijwel alle weefsels en is het belangrijkste ver…
De harttonen beluisteren en interpreteren

De harttonen beluisteren en interpreteren

Harttonen spreken tot de verbeelding. Met een stethoscoop hoort men het hart duidelijk kloppen, als een machine die van geen ophouden weet, die buiten de wil om werkt en een eigen leven leidt. De stet…
Elektrocardiogram (hartfilmpje) – de ecg-toppen

Elektrocardiogram (hartfilmpje) – de ecg-toppen

Wie met hartklachten naar de huisarts gaat, of doorgestuurd wordt naar de cardioloog, zal er vrijwel meteen mee kennismaken: het ecg of elektrocardiogram, ook wel hartfilmpje genoemd. Elektroden meten…
Richtlijnen voor veilig toedienen van medicijnen

Richtlijnen voor veilig toedienen van medicijnen

In de ziekenhuizen, zorginstellingen en in de wijk (thuiszorg) worden door allerlei oorzaken regelmatig medicatiefouten gemaakt. Veel fouten die in een ziekenhuis aan het licht komen, hebben te maken…
Pols opnemen – werkwijze

Pols opnemen – werkwijze

Pakweg elke seconde trekken de hartkamers samen en wordt het bloed met kracht in de longslagader en aorta gestuwd. Door deze druk rekken de slagaderlijke wanden uit terwijl de bloedgolf zich voortplan…
Sputum – wat kun je eraan aflezen?

Sputum – wat kun je eraan aflezen?

Sputum is opgehoest slijm. Aan de samenstelling en kleur ervan kan de arts vaak al zien om welke aandoening het gaat, doorgaans in combinatie met andere onderzoeken. Sputumonderzoek biedt dan mede uit…
Gezondheid, ziekte en zorgverlening – de definities

Gezondheid, ziekte en zorgverlening – de definities

Als twee begrippen elkaar uitsluiten, dan zijn het wel 'ziekte' en 'gezondheid'. Intuïtief weet men dat ze elkaar niet verdragen. Maar alles is relatief. Persoonlijke ervaringen omtrent ziekte en gezo…
Urine – wat kun je eraan aflezen?

Urine – wat kun je eraan aflezen?

Urine is een afvalproduct van het lichaam. De samenstelling ervan is binnen bepaalde marges bij iedereen verschillend. Dat geldt ook voor de hoeveelheid urine. Individueel zijn dagelijkse schommelinge…
Ademhaling tellen en observeren

Ademhaling tellen en observeren

In rust verloopt de normale ademhaling moeiteloos, geruisloos en vrijwel onbewust. Dit grotendeels autonome proces is onderhevig aan tal van fysiologische processen die niet onder invloed staan van de…
Gepubliceerd door Orion op 13-07-2020, laatst gewijzigd op 15-02-2023. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Soc7, Pixabay