Orion » Specials » Ehbo

Snel en adequaat eerste hulp verlenen

Snel en adequaat eerste hulp verlenen Stel dat er zich thuis of op het werk een noodgeval voordoet. Iemand valt flauw, krijgt een hartinfarct of een ernstige bloeding. Het is in het belang van het slachtoffer om snel en adequaat te handelen. U kunt er levens mee redden. In zeer ernstige gevallen zal degene die niet in paniek raakt en met kennis van zaken te werk gaat een belangrijke schakel vormen tussen het slachtoffer en de professionele medische hulpverleners, zoals de huisarts of ambulanceverpleegkundigen. Vergeet niet dat optimale eerste hulp, zoals op de juiste wijze reanimeren, voor het slachtoffer het verschil kan betekenen tussen volledig herstel of leven in een rolstoel als gevolg van hersenschade.

Inhoud


Doel van eerste hulp

EHBO omvat alle handelingen met de plaatselijk beschikbare middelen, vanaf het moment van het 'ongeval' tot het slachtoffer er weer bovenop is of professionele medische hulp krijgt. Feitelijk betekent dit dat men dient te voorkomen dat de toestand van het slachtoffer verslechtert. Daaruit voortvloeiend kan men stellen dat het stelpen van bloedingen, het vrijhouden van de ademweg en het in stand houden van de circulatie de belangrijkste taken zijn van iemand die eerste hulp verleent.

Raak niet in paniek

Wanneer er in een crisissituatie paniek uitbreekt, kunnen problemen op een tragedie uitlopen. Paniek belemmert immers helder denken, vertroebelt het beoordelingsvermogen en werkt verlammend. Vrijwel altijd is kennis van zaken de beste methode om paniek te voorkomen en doortastend op te treden.

EHBO-koffer

Een verbanddoos is onmisbaar op het werk, in de auto en thuis. Met verbandmiddelen kunt u kleine wonden verbinden, maar ook een slagaderlijke bloeding stelpen. Een EHBO-doos moet zodanig zijn uitgerust dat alle noodzakelijke hulp kan worden gegeven totdat het slachtoffer professioneel medisch behandeld kan worden. EHBO-trommels, -kussens en -dozen zijn er te kust en te keur, de ene nog uitgebreider dan de andere.

Vitale functies

In levensbedreigende situaties is het slachtoffer doorgaans niet meer in staat om zelf informatie te geven. U zult moeten oordelen op basis van hetgeen de omstanders vertellen en wat u bij het slachtoffer ziet om inzicht te krijgen in de gevolgen van wat er is gebeurd. Van primair belang is het op gang houden van de systemische functies, die met elkaar verband houden: ademhaling, bewustzijn en bloedcirculatie.

Ademhaling

Afsluiting van de luchtwegen is al na enkele minuten fataal. De hersenen krijgen dan simpelweg te weinig zuurstof. De ademweg vrijmaken en vrijhouden is kortom zeer belangrijk. Soms is mond-op-mondbeademing noodzakelijk.

Bewustzijn

Een bewusteloze reageert niet op prikkels. Ook de reflexen vallen uit. De tong kan bijvoorbeeld de ademweg afsluiten. Stabiele zijligging is dan van het grootste belang.

Bloedcirculatie

Dat wil zeggen dat bloedingen meteen gestelpt moeten worden. Voorkom ook afkoeling. Regelmatig de pols controleren, en eventueel resusciteren in afwachting van professionele medische hulp, is van essentieel belang.
Eerste hulp (EHBO) bij een blauw oog

Eerste hulp (EHBO) bij een blauw oog

In tekenfilms weten ze wel raad met een blauw oog: ze leggen er een rauwe biefstuk op. En de kwakzalvers uit vervlogen tijden plakten bloedzuigers op de aangedane huid. Gelukkig zijn er tegenwoordig e…
Weggezakt in een moeras – wat nu?

Weggezakt in een moeras – wat nu?

Kopje onder gaan in drijfzand of in een moeras is geen fabeltje uit een avonturenfilm. Door de jaren heen zijn veel mensen verdronken in veengebieden, waaronder de Peel en de Hoge Venen. Ze zakten weg…
Eerste hulp (EHBO) bij een epileptische aanval

Eerste hulp (EHBO) bij een epileptische aanval

Een epileptische aanval kan tal van oorzaken hebben. Variërend van stofwisselingsstoornissen tot infecties van het centrale zenuwstelsel, zoals meningitis. Of een hersentumor. Een zogenaamde grand mal…
Eerste hulp bij een gekneusde of gebroken rib (ribfractuur)

Eerste hulp bij een gekneusde of gebroken rib (ribfractuur)

Een gekneusde of gebroken rib (ribfractuur) komt nogal eens voor. Doorgaans na een val of een klap tegen de ribbenkast. Stomp geweld is berucht. De heftige pijn heeft dan een oppervlakkige ademhaling…
Eerste hulp (EHBO) bij een schotwond

Eerste hulp (EHBO) bij een schotwond

Schotwonden zijn in de meeste gevallen zeer traumatisch, afhankelijk van het vuurwapen en de plaats en impact van de verwonding. Doorgaans veroorzaken kogels veel schade aan de weefsels, vaak met dode…
Eerste hulp bij een hartinfarct

Eerste hulp bij een hartinfarct

Hoe moet men als leek eerste hulp verlenen bij iemand met een hartinfarct? Wat is het verschil met angina pectoris, ofwel hartkramp? Hoe ernstig is het werkelijk? Is 112 bellen noodzakelijk? Allemaal…
Eerste hulp bij bloedende spataderen (varices)

Eerste hulp bij bloedende spataderen (varices)

Spataderen, of varices, zijn uitgezette aderen (venen) waarvan de aderkleppen meestal niet goed meer functioneren. Varices komen vooral in de benen voor, vaak na een trombose. Naast het negatieve esth…
Eerste hulp bij vergiftigingen

Eerste hulp bij vergiftigingen

Vergiftigingen vinden dikwijls in huis plaats, variërend van zeer etsende stoffen tot insecticiden, medicijnen en alcohol. In nogal wat gevallen zijn jonge kinderen het slachtoffer. Een doosje paracet…
Medicijnvergiftiging (overdosis) – diclofenac

Medicijnvergiftiging (overdosis) – diclofenac

Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum verwerkt jaarlijks tienduizenden informatieverzoeken van artsen en hulpverleners die geconfronteerd worden met intoxicaties bij hun patiënten. Diclofena…
Medicijnvergiftiging (overdosis) – paracetamol

Medicijnvergiftiging (overdosis) – paracetamol

Paracetamol is een pijnstiller en koortsverlager, een zelfzorgmedicijn dat in Nederland en België massaal wordt geslikt. Het middel is relatief veilig. Althans vergeleken met bijvoorbeeld de NSAID's,…
Eerste hulp bij snij- en steekwonden

Eerste hulp bij snij- en steekwonden

Van de snij- en steekwonden is de steekwond het meest berucht. De vaak kleine insteekopening doet in veel gevallen vermoeden dat het wel meevalt, hoewel er dieper in het lichaam zenuwen, slagaders of…
Eerste hulp bij overbelaste spieren en gewrichten

Eerste hulp bij overbelaste spieren en gewrichten

Wie gewend is om elke dag een blokje om te lopen zal bij een wandeling van 25 kilometer zonder de juiste opbouw en voorbereiding spierpijn en gewrichtsklachten krijgen. Spieren, pezen en gewrichten mo…
Veilig elektriciteitsgebruik en eerste hulp bij elektrocutie

Veilig elektriciteitsgebruik en eerste hulp bij elektrocutie

Praktisch alles in huis werkt op elektriciteit. Veilig gebruik van stroom in de woning heeft dus een hoge prioriteit. Elektriciteit kent twee zeer ernstige gevaren. De eerste is elektrocutie, onder st…
Eerste hulp bij acute blindedarmontsteking (appendicitis)

Eerste hulp bij acute blindedarmontsteking (appendicitis)

Een blindedarmontsteking, of appendicitis, is een ontsteking van het wormvormig aanhangsel (appendix) van het coecum. De uitdrukking 'ontsteking van de blindedarm' is dus feitelijk onjuist, maar sinds…
Nekpijn of stijve nek – tips & adviezen

Nekpijn of stijve nek – tips & adviezen

Nekpijn, een stijve nek, moeilijk het hoofd kunnen draaien – het zijn veelgehoorde klachten. Menigeen die wel eens 'op de tocht' heeft gezeten, weet daar alles van. Niettemin kunnen de oorzaken van ne…
Ingesloten door bosbrand of heidevuur – hoe overleef je het?

Ingesloten door bosbrand of heidevuur – hoe overleef je het?

Het zal je maar gebeuren. Ingesloten door een bosbrand of heidevuur. Een ware nachtmerrie. Een natuurbrand verspreidt zich sneller dan men denkt. En een vluchtweg is niet gauw gevonden. De grote vraag…
Verdwaald en geen proviand – de eetbaarheidsproef

Verdwaald en geen proviand – de eetbaarheidsproef

Een ruige trektocht door de natuur, dwars door onbewoonde gebieden. Het heeft zo zijn charme. Maar zo'n tocht kent ook risico's die men niet mag onderschatten. Naast het feit dat relevante personen op…
Eerste hulp bij elektriciteitsletsel (hoog- en laagspanning)

Eerste hulp bij elektriciteitsletsel (hoog- en laagspanning)

Elektriciteit is dodelijk. Wie aan de stroom ‘blijft hangen’ kan diverse letsels oplopen, variërend van brandwonden tot een hartstilstand. Veel elektriciteitsongevallen komen thuis voor, zoals tijdens…
Eerste hulp bij een open buikwond (scherp buiktrauma)

Eerste hulp bij een open buikwond (scherp buiktrauma)

Open buikwonden ontstaan door allerlei oorzaken, zoals een verkeersongeval, een messteek of schotwond tijdens een straatruzie of simpelweg door een ongelukkige valpartij in huis. In principe is een sc…
Eerste hulp (EHBO) bij extreme alcoholvergiftiging

Eerste hulp (EHBO) bij extreme alcoholvergiftiging

Alcohol onderdrukt het centrale zenuwstelsel. Medisch gezien is het een dempend middel en bovendien verslavend. Zoals ook tabak, drugs maar ook het onschuldige kopje koffie verslavend zijn. Van alle i…
Door het ijs gezakt... en geen hulp

Door het ijs gezakt... en geen hulp

Zodra het een paar dagen gevroren heeft, kijken veel schaatsliefhebbers al verlangend naar de 'ijsvlaktes'. Kan ik het ijs op? Een tergende vraag. Ondanks alle voorzorgsmaatregelen en waarschuwingen v…
Eerste hulp bij oorpijn – voorwerp of insect in het oor

Eerste hulp bij oorpijn – voorwerp of insect in het oor

Oorpijn kan veel oorzaken hebben, zoals oorletsel als gevolg van een trauma. Een van de meest voorkomende oorkwalen bij kinderen en volwassen is echter een verstopte buis van Eustachius door een keelo…
Schaafwonden en straatvuil – een gevaarlijke combinatie

Schaafwonden en straatvuil – een gevaarlijke combinatie

Schaafwondjes hebben het imago onschuldig te zijn. Deze wondjes doen even pijn, er komt een roofje op en de genezing verloopt snel. Toch wijst de praktijk vaak anders uit. Dat geldt zeker voor mensen…
Eerste hulp bij voedselvergiftiging

Eerste hulp bij voedselvergiftiging

De vakantie begon nog wel zo leuk. Een gezellige picknick in de bergen, barbecueën, lunchen in dat zijstraatje bij 'Chez...' Maar het eindigde in een nachtmerrie. Braken, diarree en heftige buikpijn z…
Eerste hulp (EHBO) bij bevriezingsverschijnselen

Eerste hulp (EHBO) bij bevriezingsverschijnselen

De mate van bevriezing van bijvoorbeeld tenen, vingers, oorschelpen en neus is onder te verdelen in een aantal stadia of graden. Overigens zijn ook de verbrandingsletsels als zodanig ingedeeld. In het…
Eerste hulp (EHBO) bij flauwvallen

Eerste hulp (EHBO) bij flauwvallen

In de meeste gevallen is flauwvallen ongevaarlijk. De aandoening wordt wel eens verward met shock, hoewel er duidelijke verschillen zijn. Flauwvallen kan een zogenaamde vagale of vasovagale reactie zi…
Eerste hulp (EHBO) bij neusletsel

Eerste hulp (EHBO) bij neusletsel

De neus is kwetsbaar en belangrijk bij het ademen en ruiken. Op de huisartsenpost en in het ziekenhuis melden zich relatief vaak mensen met een hardnekkige neusbloeding of een fractuur van het neusbee…
Eerste hulp bij wandelaarsblaren

Eerste hulp bij wandelaarsblaren

In overdrachtelijke zin is een blaar vergelijkbaar met spierpijn. Het is net zo hinderlijk en een signaal dat er tijdens het wandelen of hardlopen te veel van het lichaam wordt gevraagd of dat er onvo…
Eerste hulp (EHBO) bij blauwe plekken (bloeduitstorting)

Eerste hulp (EHBO) bij blauwe plekken (bloeduitstorting)

Iedereen loopt wel eens een blauwe plek op. Niet in het minst op de ziel, maar dat terzijde. Een fysieke blauwe plek is een bloeduitstorting of onderhuidse bloeding, doorgaans het gevolg van een stoot…
Bedreigd en gebeten door een adder (eerste hulp)

Bedreigd en gebeten door een adder (eerste hulp)

Als u graag door bos en hei wandelt, vraagt u zich ongetwijfeld op enig moment af of er adders rondkruipen. Met name als het wandelpad door hoog gras slingert of door zanderige gebieden voert. Slangen…
Eerste hulp bij kramp

Eerste hulp bij kramp

Kuitkramp. Soms gebeurt het midden in de nacht. Tussen waken en dromen lijkt de pijn op een nachtmerrie. Kramp is een abrupte, onwillekeurige samentrekking van spieren. Het gaat gepaard met een acute,…
Gevaarlijk zwemmen – van kramp tot uitputting

Gevaarlijk zwemmen – van kramp tot uitputting

Jaarlijks halen de Nederlandse reddingsbrigades talloze onfortuinlijke zwemmers uit zee. En vele anderen uit kanalen, rivieren en meren. Het betreft niet alleen zwemmers, maar ook zeilers, surfers en…
Gevaarlijke bloedingen

Gevaarlijke bloedingen

Een slagaderlijke bloeding is levensgevaarlijk. Het bloedverlies is immers groot. Bovendien is het gesloten systeem van de bloedsomloop in het geding en treedt er acuut drukverval op. Bij een bloeding…
Eerste hulp bij hypoglykemie en hyperglykemie

Eerste hulp bij hypoglykemie en hyperglykemie

Bij diabetes mellitus is de suikerstofwisseling verstoord. Daarbij maakt men onderscheid tussen wat vroeger juveniele diabetes en ouderdomsdiabetes werd genoemd, ofwel diabetes type 1 en type 2. In he…
Warmtestuwing en hitteberoerte – wie zijn er gevoelig voor?

Warmtestuwing en hitteberoerte – wie zijn er gevoelig voor?

Het kan gebeuren op een warme dag tijdens het joggen of spitten in de tuin: warmtestuwing met uitputting in het kielzog. Ernstiger is de warmteshock ofwel hitteberoerte, waarbij men bewusteloos kan ra…
Gepubliceerd door Orion op 02-04-2015, laatst gewijzigd op 08-04-2023. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.