Geschiedenis van de locomotief: van stoom tot stroom

Het heeft lang geduurd voordat de trein geaccepteerd werd als vervoermiddel. Begin 19de eeuw vond men het ijzeren transportmonster gevaarlijk en slecht voor de gezondheid van mens en dier. Al het vervoer ging te voet, te paard of per boot. Tijdens de verdere ontwikkeling en verbetering van de stoommachine was er echter geen houden meer aan. Paard en wagen maakten ondanks alle tegenwerking plaats voor de stoomtrein, zoals het zeilschip niet op kon tegen de stoomboot. De industrie groeide en de havens dijden uit. Tegenwoordig is de trein niet meer weg te denken uit het dagelijks leven.

Inhoud

• Van het Wilde Westen tot de Tweede Wereldoorlog
• Lucratieve investeringen
• De moderne tijd

Van het Wilde Westen tot de Tweede Wereldoorlog

De trein heeft een grote rol gespeeld in de ontsluiting van het Amerikaanse Westen. De min of meer aangepaste versie van de John Bull resulteerde in een mythische locomotief die het Wilde Westen veroverde en in veel westerns en documentaires te bewonderen is: de 4-4-0 ‘American’, de loc uit Once upon a time in the West (iconische western van Sergio Leone). Het was een era die het einde inluidde van de huifkar als transportmiddel voor grote afstanden.

Troepentransport

Ook in de Tweede Wereldoorlog speelde de trein een cruciale rol. Het bevoorraden en stabiliseren van het Oostfront van nazi-Duitsland was ondenkbaar geweest zonder bijvoorbeeld de Kriegslok Serie 52, een krachtpatser die honderdduizenden Duitse militairen en tonnen aan legermaterieel naar het oosten vervoerde.

Lucratieve investeringen

In de jaren zestig van de vorige eeuw kende het Europese spoorwegtransport een serieuze dip. Even leek het of de trein daar nooit meer bovenop zou komen. Het vliegtuig, de auto en het vrachtwagenvervoer waren immers geduchte concurrenten geworden. De trein moest als het ware opnieuw worden uitgevonden. Onder andere de TGV-PSE luidde die wedergeboorte van de spoorwegen in. Het was een project waar veel lef en vertrouwen voor nodig was, maar het bleek achteraf een van de meest lucratieve investeringen in het spoorwegwezen.

De moderne tijd

Daarna leek er geen eind te komen aan de onstuitbare opmars van de trein en de innovaties. De genoemde ontwikkeling van de hogesnelheidstrein, die tegenwoordig miljoenen passagiers per dag vervoert. Japan vervulde daarin een pioniersfunctie, op de voet gevolgd door Frankrijk met de TGV (Train à Grande Vitesse). Ook de modelspoorbanen bleven niet achter. Er werden getrouwe kopieën gemaakt van locomotieven, waarvan de ‘Krokodil’ – van Märklin – een goed voorbeeld is.