Als de hormonen opspelen
Hormonen hebben een cruciale invloed op het lichamelijk functioneren, zoals de groei, de celstofwisseling en tal van andere fysiologische processen. Deze organische stoffen worden aangemaakt door hormoonklieren, vaak in nauwe samenwerking met het zenuwstelsel, en direct aan het bloed afgegeven. Ze beïnvloeden de werking van andere organen en sturen de secretie van deze hormoonklieren bij. De belangrijkste klieren met interne (endocriene) secretie zijn de hypofyse, de schildklier, de bijschildklieren, de thymus, de bijnieren, de pancreas (alvleesklier) en de geslachtsklieren.
Inhoud
Hormonen en het zenuwstelsel
Er bestaat een nauwe onderlinge band tussen de vele hormoonklieren. Ze reguleren elkaars productie van hormonen, waarbij de hypofyse in dat opzicht kan worden gezien als een centraal-regulerend orgaan. De
hypofyse maakt met andere woorden hormonen aan die direct van invloed zijn op de secretie van andere klieren. Ook het zenuwstelsel speelt een grote rol in de regulering van het hormoonstelsel, waarbij de hypothalamus een soort spilfunctie heeft, zeker wat betreft de werking van de hypofyse.
Bron: PublicDomainPictures, Pixabay Hormoonklieren
In deze special passeren de belangrijkste hormoonklieren de revue. Er is vooral de nadruk gelegd op de onderlinge verbanden tussen de hormoonklieren en hoe de werking ervan invloed heeft op alles wat er in het lichaam gebeurt. Zoals de hypofyse, die aangestuurd wordt door verschillende
zenuwcentra en die hormonen afscheidt die andere klieren stimuleren. Klieren die op hun beurt de hypofyse remmen zodra hun werking voldoende is. Dit noemt men het terugkoppelingsmechanisme. Het betreft processen een harmonieus samenspel die in het hormoonstelsel zeer duidelijk aanwezig zijn.
Beïnvloeding van het gedrag
Een typisch voorbeeld daarvan is de
menopauze. Door veranderingen in de hormonale huishouding komt de vrouw in de menopauze en vermindert bij mannen de libido als ze ouder worden. Hormonen hebben invloed op het gedrag. Ze drukken hun stempel op de gevoelens en emoties. Dit komt doordat hormonen de neurotransmitters in de hersenen aansturen. Neurotransmitters die ook van invloed zijn op de stemmingen, het slaapgedrag en de eetlust.
Medicinale hormonen
Inmiddels zijn veel hormonen gesynthetiseerd. Of er zijn in het verlengde daarvan medicijnen gemaakt die het
effect van hormonen imiteren of juist blokkeren (antagonisten). Voorbeelden daarvan zijn de anticonceptiepil,
bètablokkers (bij hartproblemen), insuline (bij
suikerziekte) en groeihormonen.